Zanim pójdziesz na całość


Po kilku latach pracy wiele osób myśli o porzuceniu stabilnej pracy w korporacji i rozpoczęciu własnego biznesu. Zazwyczaj taka decyzja podyktowana jest dostrzeżeniem możliwości rynkowych i chęcią realizacji własnych ambicji, pasji czy też spróbowania własnych sił. Czasami namawiają także przyjaciele mówiąc „rzuciłbyś tą pracę” albo „spróbuj samemu”.



Pierwszą myślą która się pojawia jest przekonanie iż rynek jest gotowy na mój pomysł i starczy mi sił i determinacji do osiągnięcia sukcesu. Zanim jednak zaczniesz warto dokonać parę prostych czynności które być może zwiększą Twoje szanse i być może ochronią przed kłopotami jakie mogą się pojawić. Poniżej przedstawię parę moich rad. Sukcesy cieszą i wzmagają apetyt na jeszcze większe wyzwania lecz naprawdę dobrze uczą porażki. W ciągu kilkunastu lat pracy nazbierałem ich cały koszyk. 

Pieniądze nie są numerem 1

Wielokrotnie spotkałem się ze stwierdzeniami „mam świetny pomysł potrzebuję TYLKO paręset tysięcy żeby rozkręcić biznes”. Zapala mi się wtedy czerwona lampka. Wydawałoby się, że skoro potrzebujesz pieniędzy to oznacza że masz gotowy plan na co chcesz je wydać.  Po pytaniu na co chcesz wydać pieniądze, rozmówcy zwykle mają całą listę nowoczesnych gadżetów rozpoczynając od najnowszej komórki, samochodu firmowego czy kupna (!) biura w centrum.



Wszystkie te rzeczy to domena biznesu już rozwiniętego czyli dojrzałego ze sprawdzonym, działającym modelem biznesowym, generującym zyski. Do sprawdzenia działania modelu biznesowego czyli w skrócie czy nasz biznes przynosi lub będzie przynosić zyski wystarczy znacznie prostsza lista zakupów, użyczenie lub wynajem. W dojrzałych gospodarkach, a przy pewnym uproszczeniu możemy nasz obecny status w Polsce za taki uznać, większość usług jest dostępna dla firm niemal od razu jako usługi zewnętrzne.

Zaczynając od rejestracji firmy – nie musisz od razu rejestrować firmy na siebie. Wystarczy zgłosić się do Inkubatorów Przedsiębiorczości które znajdziesz niemal w każdym większym mieście. Tam możesz sprawdzić model biznesowy prowadząc działalność początkowo pod ich szyldem a czasem także uzyskując dofinansowanie do swojej nowej spółki. Wynajem biura, usług prawniczych, księgowych to także usługi już bardzo konkurencyjne z dość ustabilizowanym cennikiem adekwatnym do jakości i dostępności. Jeżeli potrzebujesz samochodu np. do rozwożenia towaru to także nie jest to problem. Na rynku znajdziesz dziesiątki firm wynajmujących samochody nawet na 1 dzień. Co zatem jest numerem 1?

Numer 1


Mógłbym napisać, że dobry pomysł. Tyle że dobrych pomysłów będziesz miał kilka w każdym miesiącu. Zanim zaczniesz myśleć czy rzucić dobrą pracę w korporacji musisz mieć pomysł życia. Tak mocny i realistyczny, że będziesz myśląc o nim zasypiał a pierwszą myślą rano będzie właśnie TO. To musi być jak piosenka którą usłyszałeś wieczorem i chcesz ją nucić także rano. Zapach kawy i pierwszy jej łyk tylko pobudzi Twoje zmysły i nie pozwoli zamienić kolejny dzień w Dzień Świstaka. Jeżeli tego nie czujesz to jeszcze nie jest to ten moment. Obserwuj świat, ludzi i szukaj. Dobra okazja się jeszcze zdarzy.



Gdy już masz swój pomysł warto abyś dokonał pierwszego testu finansowej możliwości projektu. Jak go zrobić? Jest wiele metodyk. Lekkich i prostych jak Lean Startup czy Business Model Generation. Główna rzecz sprowadza się do określenia pomysłu, Struktury Kosztów i Strumienia Przychodów. Obie, zbliżone do siebie metodyki są na tyle proste iż można wykonać je dosłownie na 1 stronie. Pokażesz ogólnie co chcesz robić, jak chcesz robić i na czym zarabiać. Dla samego siebie i nawet dla osób których chcesz zainteresować swoim pomysłem. Na początek skrystalizowania pomysłu zupełnie wystarczy.

Uproszczenia nie zawsze są dobre


Lekkie metodyki przez swoją naturę upraszania mają pewną poważną wadę. Żadna z nich nie pokaże  Tobie bardzo istotnej sprawy która dewastuje większość nawet najlepszych pomysłów.  Realizm prowadzenia każdego biznesu polega na tym, że zanim przedsiębiorstwo będzie przynosiło zyski może upłynąć pewien czas. O ile małe pomysły mogą przynosić zysk już po kilku miesiącach to większe wymagają nakładów finansowych które zaczną się zwracać dopiero po kilkunastu i więcej miesięcy. Jak to sprawdzić?

Cashflow


Analitycy i dyrektorzy finansowi mają na to zawsze gotową odpowiedź. Używają często słowa „cashflow”. Brzmi strasznie a naprawdę chodzi o to czy firmie wystarczy pieniędzy do prowadzenia działalności gospodarczej w określonym horyzoncie czasowym. Bez pieniędzy na spłatę zobowiązań krótkookresowych mamy na karku wierzycieli wspomaganych przez komornika a czasem i syndyka. Sprawa wydaje się być trudna i budzi przerażenie jak myśl o użyciu broni masowego rażenia.



Zrobienie dobrego cashflow czyli po polsku Rachunku Przepływu Pieniężnego przecież wymaga studiów z rachunkowości, systemu podatkowego, finansów firmy, zasad naliczania kosztów pracy, amortyzacji środków trwałych, kosztów kredytów… uff.. i czego tam jeszcze.  Nie sposób tego ogarnąć w weekend a czas nagli. Trzeba działać. Mamy pomysł ale czy dobry? Co robić?

Gotowe wzorce


Na szczęście większość obliczeń można zautomatyzować. Do robienia cashflow analitycy robią obliczenia w arkuszu kalkulacyjnym używając tajemnych formuł do obliczania amortyzacji, kosztów kredyty itp. Do prostych modeli znajdziesz odpowiednie pliki Excel w Internecie. Można jednak inaczej. Znacznie prościej.

Wyobraź sobie że wpisujesz wszystkie podstawowe informacje o tym ile będziesz poszczególnych produktów sprzedawał, podajesz stawki VAT, wprowadzasz pracowników od kiedy ich zamierzasz zatrudnić i z jakim wynagrodzeniem. Podobnie z kosztami wytworzenie produktów, zakupów urządzeń, maszyn, samochodów itp. a Rachunek Przepływów tworzy się sam. Zgodnie ze standardami rachunkowości bez czytania tony średnio intersujących książek. Dowiesz się ile pieniędzy i kiedy braknie w Twoim planie aby prowadzić bez przeszkód przedsiębiorstwo.

Taki właśnie cel przyświecał nam kiedy zaczęliśmy robić nasz system NowyInteres.pl pozwalający wszystko to robić poza wiedzą użytkownika.  Uruchomiliśmy dokładnie rok temu nasz system w chmurze aby każdy mógł to zrobić samemu. 5.000 użytkowników w ciągu roku dokładnie był naszym celem aby sprawdzić czy pomysł jest potrzebny. Każdy może się zarejestrować stworzyć swój plan i przekonać się samu ile pomysł na biznes jest wart. Plan finansowy opisany także przy pomocy słów to właśnie model poprawności myślenia nad biznesem czyli biznesplan.

Biznesplan


Zapewne niemal każdego kogo spytam powie, że biznesplan jest nudny i nie obroni się ze spotkaniem z pierwszym klientem. Prawda. Dopiero rynek weryfikuje papier i cyfry. Dlaczego jednak miałbym go robić? Każdy bardziej doświadczony przedsiębiorca by powiedział własne powody. Ja podam najbardziej istotne z mojego doświadczenia. Każdą nową firmę w którą się angażuje robię z partnerami. Dlaczego? Ponieważ działanie samemu jest mało efektywne i męczące.  To jak jazda na rowerze w tandemie. Jak pracują wszyscy równo i w tą samą stronę kręcą pedałami to jazda jest przyjemnością. Biznes łatwiej prowadzić w 2 lub 3 osoby o różnych kompetencjach. Więcej już zwiększa ilość potencjalnych problemów z komunikacją oraz stwarza zagrożenie blokowania i wchodzenia sobie wzajemnie w powierzone zadania. 



Przed rozpoczęciem biznesu umawiam się z partnerami na zrobienie biznesplanu. Koniecznie wspólnie. Krystalizujemy co chcemy robić, każdy z nas robi cześć prac. Obserwujemy się wzajemnie kto i co napisał. Wprowadzamy komentarze, poprawiamy. Widać wtedy jak zespołowo jesteśmy przygotowani do prowadzania biznesu. To swoiste manewry przed prawdziwą walką. Czasem widzę ze jako zespół mamy odmienne spojrzenie na to co chcemy i jak robić.  Wówczas należy poszukać wspólnego rozwiązania. Jak go nie znajdujemy to jest to dla mnie sygnał stop. Skoro teraz tego nie możemy rozstrzygnąć i znaleźć satysfakcjonującego wszystkich rozwiązania to nie ma to sensu. Ja mówię sobie pass.

Nie chodzi  o to, że nie postanowiłem na swoim jak prawdziwy korporacyjny samiec alfa. Chodzi o to że nie jesteśmy w tym samym modelu myślowym i nie sposób będzie skutecznie działać. Np. nie jesteśmy zgodni co do tego jaką formę działalności gospodarczej chcemy przyjąć : spółka z .o.o., cywilna, spółdzielnia społeczna itp. Niektóre kwestie są tak podstawowe, iż mając odmienne spojrzenie wśród wspólników będziemy torpedować wzajemne działania zamieniając współpracę w piekło. Warto od razu określić wzajemne kompetencje, odpowiedzialność za rejony działania, wybrać członków zarządu i podzielić udziały.

Naturalną rzeczą jest chęć posiadania przez każdego udziałowca większych udziałów przy minimalnym własnym zaangażowaniu pieniężnym. Wówczas każda nasza złotówka może być warta miliony w przyszłości. Tyle że to mało realny scenariusz. Warto uświadomić wszystkim udziałowcom, że posiadanie większych udziałów wiązać się musi z większym zaangażowaniem kapitałowym. Niekoniecznie od razu ale koniecznie trzeba założyć wariant zwiększenia kapitału spółki do większej kwoty. Odpowiednia klauzula zwiększenia kapitału do maksymalnej kwoty znajdzie się w umowie spółki. Wówczas przy takim wariancie udziałowcy studzą swoje chęci posiadania większej ilości akcji dla siebie.  Czym mocniej i ostrzej plan określony tym łatwiej działać w przyszłości. Nie ma awantur na zebraniach o to że umawialiśmy się inaczej albo inaczej to zrozumieliśmy.  Wszystko jest udokumentowane.

To jest właśnie dla mnie biznesplan. A dla innych? Znajdą jeszcze dziesiątki powodów. Dla inwestorów finansowych będzie istotne nie tylko co opisaliśmy ale na jaki zwrot z zainwestowanego kapitału będą mogli oczekiwać. Będą szukali wskaźników finansowych. Jest ich kilkadziesiąt. Najpierw zobaczą jednak dwa najistotniejsze ROI, IRR i NPV. ROI pokaże stopę zwrotu z inwestycji porównując z innymi firmami już działającym w tej samej branży. Zobaczą ile każda złotówka zainwestowana przyniesie zysku. NPV pokaże czy inwestycja jest opłacalna (NPV>0) biorąc pod uwagę koszt pieniądza w czasie oraz inflację. Wskaźnik IRR wskaże na jaki procent możesz pożyczyć pieniądze z dowolnego źródła by biznes był jeszcze opłacalny. Do obliczenia tych wskaźników możesz użyć formuł Excela. Możesz to zrobić także w naszym systemie NowyInteres.pl automatycznie niemal bezwiednie otrzymując to wpisując dane do kreatorów.  


Kiedy prowadziłem 15 lat temu pierwszy biznes nic o tych wskaźnikach nie wiedziałem. Gdybym wiedział to wcześniej zupełnie inaczej bym wtedy postąpił. Wiedziałbym, że jestem na właściwej ścieżce wzrostu, wystarczyłoby mi odwagi i miałbym mocne dowody na negocjacje z bankiem na pierwszy duży kredyt inwestycyjny. Dziś już rynek wygląda inaczej. W niektórych branżach jest zbyt duża bariera wejścia dla nowych graczy. Straciłem swoją szansę przez to że nie miałem dobrego biznesplanu a to takie proste. Biznes to dobrze policzony pomysł.

Komentarze

Zapraszam do zamieszczania komentarzy i spostrzeżeń!

Formularz kontaktowy

Wyślij